Dwa Dni Drukarstwa były fascynującym spotkaniem z żywą historią poligrafii. Wszak Nowy Targ ma w posiadaniu jedną z trzech w świecie unikatowych maszyn typograficznych.

Wydarzenia organizowane w Muzeum Drukarstwa, przez Wiktorię Kowalczyk-Szlagę, były kolejnym punktem programu obchodów 55-lecia Muzeum Podhalańskiego im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu.

Efektowny pokaz możliwości poddawanej renowacyjnym zabiegom przez dwa lata c.k. austriackiej maszyny z 1848 roku, rówieśniczki Wiosny Ludów w Europie, zafundowali gościom specjaliści, którzy z największą pieczołowitością odtwarzali jej uszkodzone elementy i przywracali pierwotną sprawność całemu fantastycznemu mechanizmowi, czyli Janusz Karpiński z Krakowa – mechanik maszyn poligraficznych i Eryk Woźniak z Łomży, technolog druku.

Pokaz dla – ze względu na gabaryty parterowego pomieszczenia Muzeum – kameralnej publiczności, był tym bardziej pasjonujący, że połączony z równoczesną prelekcją i mnóstwem ciekawostek z drukarskiej branży. Wskrzesiciele maszyny dementowali np. obiegowe przekonanie, że to Johannes Gutenberg wymyślił druk. Zrobili to bowiem Chińczycy, a on jedynie udoskonalił azjatycki wynalazek i opracował metodę przemysłową. Panowie tłumaczyli, jaka jest rola matryc i czcionek, na jakim ongiś drukowało się papierze i czemu powojenny papier już nie osiągał takich parametrów trwałości; oraz jak następuje podawanie farby.

Kto chciał – mógł sam poczuć trud pracy drukarzy, kręcąc wielkim kołem zabytku. Ale ileż radości sprawiały własnoręcznie wykonane odbitki!.. Wśród drukowanych na pamiątkę grafik znalazł się i legendarny chochlik drukarski.

Radość tego spotkania z pracowitym i wielce całemu Podhalu użytecznym zabytkiem powiększały muzyka i śpiew „Hyrnych” oraz koncert wokalistów Studia Piosenki SEPTYMA pod kierunkiem pani Doroty Kret.

Na II piętrze natomiast została otwarta – i cały czas można ją oglądać – wystawa pod tytułem „Czcionkami Drukarni Podhalańskiej. Nowotarskie druki z początku XX wieku”. A Muzeum Podhalańskie może się poszczycić ich bardzo bogatą kolekcją. W anturażu tej wystawy swoją opowieść o sekretnym życiu liter, ubarwioną drukarskimi anegdotami i faktami z tej branży – snuł kolejny gość: dr Magdalena Koziak-Podsiadło, specjalistka w dziedzinie typografii, sztuki współczesnej i przekazu wizualnego, projektantka książek. 

Po tych prelekcjach i pokazach w sobotę mogły się już odbyć warsztaty drukarskie, oczywiście pod okiem panów Janusza i Eryka. Poszły w ruch zarówno odrestaurowany zabytek, jak i mniejsza „bostonka”. O takich wydajnościach i jakości druku mogłaby kiedyś marzyć cała podziemna poligrafia pierwszej „Solidarności”.

(asz)