Nowy Targ - stolica Podhala, jest malowniczym miastem położonym na południu Małopolski w sercu rozległej Kotliny Orawsko - Nowotarskiej. Miasto jest znakomitą bazą wypadową w Tatry, Pieniny, nad Jezioro Czorsztyńskie, na Babią Górę, czy wreszcie osobliwe, pełne szlaków turystycznych, Gorce. Tradycyjnym rzemiosłem nowotarskim jest kuśnierstwo, nowotarscy kuśnierze szyją kożuchy i kurtki skórzane znane w całym kraju. Do atrakcji wynikających z tradycji miasta handlowego należą słynne nowotarskie jarmarki mające niepowtarzalny charakter. Jarmarki odbywają się w czwartki i soboty, w niedziele plac targowy zamienia się w samochodową giełdę.

Kultura:

Nowy Targ to miasto o dużym potencjale kulturalnym. Działalność kulturalną prowadzi przede wszystkim Miejski Ośrodek Kultury, posiadający salę widowiskową na ponad 400 miejsc oraz góralską Izbę Regionalną Związku Podhalan im. ks. prof. Józefa Tischnera. Tutaj odbywają się wystawy, spektakle teatralne, koncerty, imprezy okolicznościowe, konkursy literackie i fotograficzne. W kulturalnym życiu miasta znaczącą rolę odgrywa Spółdzielczy Dom Kultury, w którym działają zespoły folklorystyczne, koła zainteresowań oraz odbywają się kursy tańca. Ważne miejsce w edukacji kulturalnej młodego pokolenia zajmuje Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. F. Chopina oraz Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury, który proponuje zajęcia z plastyki, muzyki i tańca, organizuje konkursy i wystawy plastyczne, turnieje szachowe i zawody modeli latających. W mieście działa profesjonalna Galeria "Jatki" (nazwa pochodzi od jej umiejscowienia w stylowym XIX-wiecznym budynku dawnych jatek), która jest organizatorem wielu prestiżowych wystaw (m.in. litografii Marca Chagalla, grafik Pabla Picassa) i koncertów. Działają tu również zespoły folklorystyczne "Śwarni", "Mali Śwarni", "Hyrni", "Mali Hyrni"; chóry:"Echo Gorczańskie", "Miejski Nauczycielski Chór Gorce" "Venite Adoremus Domini", a także Związek Podhalan, Podhalańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Polskie Towarzystwo Historyczne, Stowarzyszenie Polsko-Niemieckie Forum Podhale.

Sport i Turystyka

Czym żyje miasto oprócz handlu i rzemiosła? Oczywiście hokejem na lodzie. Stąd wywodzi się drużyna hokejowa, która 18 razy sięgała po tytuł mistrza Polski.

Miasto jest wymarzonym miejscem dla turystów preferujących uprawianie turystyki aktywnej. Można stąd prowadzić nieskończenie długie piesze wędrówki szlakami gorczańskimi, uprawiać narciarstwo zjazdowe i biegowe, turystykę rowerową, kajakarstwo górskie, sporty motorowe, szybownictwo i spadochroniarstwo, jeździectwo, kulturystykę i fitness, hokej na lodzie. Nowy Targ to także solidna baza sportowo - rekreacyjna. Znajduje się tu lodowisko, lotnisko sportowe, dwa wyciągi narciarskie, boiska piłkarskie, wielofunkcyjna hala "Gorce" z kortami tenisowymi, siłownie i kluby odnowy biologicznej, skate park. Dużym atutem przyrodniczym jest rezerwat ścisły "Bór na Czerwonem".

NARCIARSTWO BIEGOWE

Dla amatorów narciarstwa biegowego Nowy Targ posiada doskonale utrzymane ratrakiem trasy, które rozpoczynają się za mostem na Al.100-lecia, ciągną się wzdłuż Białego Dunajca do Szaflar i z powrotem do miejsca startu. Inne okrążają Bór i prowadzą do ul. Lotników lub skarpą nad brzegiem Białego Dunajca.

Od roku 2004 miasto wraz z innymi samorządami Podhala organizuje Podhalański Bieg Narciarski im. Jana Pawła II, w którym udział brać mogą zarówno profesjonaliści jak i amatorzy. Malownicza trasa wiedzie z Gliczarowa Górnego na nowotarskie lotnisko.

Miasto ze smakiem

Pod tym hasłem władze samorządowe we współpracy z Koalicją Marek Ziem Górskich promują górski region z akcentem lokalnych rarytasów, które rozpozna każdy turysta. Nowotarskie, wspaniale smakujące lody, wytwarzane przez rodziny Żarneckich, Lubieńskich i Jarkiewiczów wg starych receptur na bazie naturalnych składników i świeżych owoców, mają już zasłużoną renomę. Nowotarskie lody zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Natomiast dzięki bacówkowemu szlakowi miasto stało się atrakcyjniejsze dla odwiedzających nas turystów. Bacówki w stylu góralskim, stada owiec pasące się na gorczańskich halach, wpisały się w malowniczy pejzaż Gorców. W obrębie miasta znajduje się 7 bacówek, w których tradycyjnymi metodami wyrabia się sery z owczego mleka - oscypki, znane i lubiane w wielu miejscach na świecie za swój niepowtarzalny, oryginalny smak. W bacówkach, oprócz degustacji można również zaopatrzyć się w rzetelnie przyrządzane produkty z owczego mleka wyrabiane od wieków tymi samymi metodami.

Przedsiębiorczość:

Nowy Targ jest miastem, w którym działa ok. 4.500 podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Są to mali i średni przedsiębiorcy. Wiele osób utrzymuje się z działalności handlowej dzięki usytuowaniu w naszym mieście największego w okolicy jarmarku, masowo odwiedzanego przez turystów ze Słowacji. Miasto oferuje szeroką pomoc inwestorom w zakresie pozyskiwania terenu pod inwestycje; dysponuje własnymi działkami, uczestniczy przy zamianach i transakcjach prywatnych. W zakresie wymaganych decyzji administracyjnych zapewnia minimalny okres ich wydawania, uczestniczy także w uzbrajaniu technicznym terenu (budowa sieci kanalizacji sanitarnej, wodociągowej, infrastruktury drogowej) choć jest to zawsze analizowane pod kątem efektywności w porównaniu z innymi zadaniami inwestycyjnymi gminy. Gmina oferuje również pomoc w organizowaniu spotkań z właścicielami terenów przewidzianych pod inwestycje z udziałem merytorycznych pracowników, którzy na bieżąco mogą odpowiedzieć na pytania zadawane na spotkaniach, inicjować fachową dyskusję przyspieszającą rozwiązanie problemów.

WARTO WIEDZIEĆ

• 8 czerwca 1979 r. Nowy Targ odwiedził Ojciec Święty Jan Paweł II, odprawiając na nowotarskim lotnisku mszę dla ponad miliona wiernych. Wydarzenie to upamiętnia znajdujący się przed wjazdem na lotnisko pomnik Papieża ufundowany w 2000 r. przez przedstawicieli Polonii Amerykańskiej, a poświęcony przez ks. kard. Franciszka Macharskiego.
• W drugiej połowie sierpnia w mieście odbywa się "Jarmark Podhalański". Na jego czas, malowniczy nowotarski rynek przyjmuje oblicze placu targowego, ze szczególnym uwzględnieniem prezentacji wyrobów rzemiosła i rękodzieła. W czasie trwającej 4 dni imprezy odbywa się wiele występów zarówno grup folklorystycznych z różnych stron świata, jak i prezentujących inne gatunki muzyki.
• W 2002 i 2006 r. Nowy Targ został laureatem konkursu Trzy Korony Małopolski, organizowanego przez "Gazetę Krakowską", TV Kraków oraz Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski, otrzymując miano miasta przyjaznego, w którym żyje się najlepiej. Miasto jest również laureatem V edycji Ogólnopolskiego Konkursu i Programu Certyfikacyjnego "Gmina Fair Play 2006". W tym samym roku autorzy programu turystycznego "Instynkt Tropiciela" przyznali miastu tytuł "turystycznego odkrycia roku". W II edycji ogłoszonego przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej oraz Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji konkursu "Wzorcowy Urząd w Małopolsce" Nowy Targ otrzymał tytuł laureata (2006 r.). Braliśmy także udział w dwóch edycjach programu "Przejrzysta Polska", tutejszy urząd nosi miano przejrzystego (2006). W 2007 r. Nowy Targ otrzymał europejską nagrodę turystyczną w kategorii turystyczna promocja miast w mediach, przyznawaną przez dziennikarzy, którzy zajmują się branżą turystyczną, a także złotą tarczę programu Orlen - Bezpieczne Drogi.

Warto zobaczyć:

Kościół św. Katarzyny - Patronki Miasta, z XIV w., ufundowany przez Kazimierza Wielkiego. Pierwotnie drewniany kościół ulegał licznym pożarom, dziś reprezentuje różnorodność stylów, wynikających z okresów przebudowy. Gotyckie prezbiterium z ok. 1346 r., murowana barokowa nawa z ok. 1606 r., chór, zakrystia i schody na wieżę z 1608 r. W 1717 r. dobudowana kaplica N. P. Marii Różańcowej. W 1765 r. powstaje nowy portal boczny pod wieżą oraz portal z figurą św. Jana Nepomucena od pd. strony kościoła.

Na przykościelnym terenie znajduje się piękny Ogród Różańcowy.

Kościół p.w. św. Anny, modrzewiowy, na wzgórzu cmentarza nowotarskiego, otoczony starymi drzewami, kryje w sobie zabytki z wielu epok: ołtarz główny z połowy XVIII, ołtarze boczne z XVII w., cenne obrazy: Rodziny najświętszej Marii Panny (1516 r.), Matki Boskiej z Dzieciątkiem (pocz. XVI w) oraz XIX wieczną polichromię przedstawiająca legendę o założeniu świątyni.

Oba kościoły (św. Anny i św. Katarzyny) wpisane są na listę Szlaku Gotyckiego oraz na listę Szlaku Architektury Drewnianej.

Rynek z szeregiem zabytkowych domów mieszczańskich z XIX / XX w.

Ratusz w centrum Rynku w obecnym kształcie wybudowany w połowie XIX wieku, z pamiątkową tablicą poświęconą Papieżowi Janowi Pawłowi II.

Kaplicę Papieską z 1979 r. na Polanie Rusnakowej (przy szlaku żółtym na Turbacz), z licznymi pamiątki gorczańskiej partyzantki. Odprawiane były w niej słynne msze przez ks. prof. Józefa Tischnera, które gromadziły rzesze wiernych.

Muzeum Podhalańskie PTTK w Ratuszu ze stałą ekspozycją oraz wystawami czasowymi. W Muzeum ok. 7400 eksponatów z zakresu etnografii, historii, rzeźby, rzemiosła i sztuki ludowej. Cenny eksponat to wiedeńska maszyna drukarska z 1898 roku pracująca w drukarni Ignacego Borka

Muzeum Drukarstwa (ul. Sobieskiego 4) Oryginalne maszyny i wyposażenie pozwalają zapoznać się z dawnymi technikami i procesem druku. Ekspozycja, na którą składa się imponujący cyfrowy zbiór dawnych druków i fotografii oraz interaktywne aplikacje, przybliżą życie kulturalne, społeczne, polityczne i gospodarcze Nowego Targu z początku XX wieku.

Figurę św. Jana Kantego - Rynek.

Pomnik Władysława Orkana, piewcy podhalańskiej ziemi na Placu Słowackiego, ufundowany w roku 1934 przez Związek Podhalan, po II wojnie światowej zrekonstruowany.

Budynek "Sokoła" z 1908 r., byłą siedzibę Towarzystwa Gimnastycznego oraz ośrodek życia patriotycznego i kulturalnego, obecnie Zespół Szkół Zawodowych.

Liceum Ogólnokształcące im. Seweryna Goszczyńskiego, szkołę założoną w 1904 r., słynącą z wysokiego poziomu nauczania. Tu kształcił się m.in. ks. prof. Józef Tischner i ks. kard. Stanisław Dziwisz

Rezerwat Przyrody Bór na Czerwonem (114 ha) jedyne na Podhalu, objęte ochroną torfowisko wysokie, którego grubość sięga 5 m.

Stary zajazd, ul. Waksmundzka 105, wybudowany pod koniec XVIII wieku z kamienia łamanego i cegły w całości zrekonstruowany, obecnie Karcma "U Borzanka".

OSOBY ZWIĄZANE Z NOWYM TARGIEM

ks. kardynał Stanisław Dziwisz – absolwent LO im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu, doktor teologii, osobisty sekretarz Jana Pawła II i wykonawca Jego testamentu, uczestnik wszystkich 104 podróży zagranicznych Papieża-Polaka, od 2005 Metropolita Krakowski, także członek Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski, Wielki Kanclerz Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Honorowy Obywatel Miasta Nowego Targu. O Nowym Targu powiedział „Miasto mojej młodości – moje miasto”.

ks. prof. Józef Tischner (1931-2000) – absolwent LO im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu. Znakomity kaznodzieja, filozof, autor ponad 600 pozycji książkowych i publicystycznych, kapelan „Solidarności, kilkakrotnie dziekan Wydziału Filozoficznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, wieloletni prezes Wiedeńskiego Instytutu Nauk o Człowieku, doktor Honoris Causa Uniwersytetu Łódzkiego i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, w 1999 r. odznaczony Orderem Orła Białego

prof. Andrzej Waksmundzki (1910-1998) – przez 35 lat kierował Katedrą Chemii Fizycznej na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, opracował technologię wytwarzania światłowodów; autor lub współautor 337 prac naukowych, z nieformalnym tytułem „Profesora Profesorów”

Jan Kanty Pawluśkiewicz – uznany w świecie kompozytor muzyki popularnej, filmowej i oratoryjnej, m.in. „Nieszporów Ludźmierskich” i „Harf Papuszy”. Honorowy Obywatel Miasta Nowego Targu.

Lucjan Kaszycki – twórca muzyki do ok. 150 spektakli teatralnych i ok. 40 filmów, do wierszy Byrona, Szekspira, Villona; pedagog, publicysta, aranżer, założyciel pierwszej w Polsce Szkoły Zawodowej Muzyki Rozrywkowej, autor muzyki do wielu przebojów.

Zofia Kilanowicz – jedna z najlepszych polskich sopranistek, wykonawczyni repertuaru oratoryjno-kantatowego, śpiewała pod dyrekcją Witolda Lutosławskiego i Yehudi Menuhina, występowała w znanych operach – m.in. w nowojorskiej Carnegie Hall (rola Roksany w „Królu Rogerze” Karola Szymanowskiego) i w moskiewskim Teatrze „Bolszoj”

Katarzyna Wiwer – „jeden z najlepszych polskich sopranów barokowych”, solistka związana z zespołem „Capella Cracoviensis”, koncertująca w Polsce i za granicą, z wieloma nagraniami płytowymi w dorobku

Janusz Stokłosa – autor ponad 150 partytur muzyki teatralnej i filmowej, przez kilka lat kierownik Teatru Ateneum w Warszawie, współtwórca słynnego w Polsce i na Brodwayu musicalu „Metro”; koncertował w Europie, USA i Kanadzie.

Stanisław Jaskułka - (ur. 4 października 1948 w Nowym Targu) – polski aktor teatralny i filmowy.Ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie w 1971. Pracował w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie (1971-72), Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1972-75), Teatrze Współczesnym we Wrocławiu (1975-79 i Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi (1979-95).Występował w wielu filmach i serialach telewizyjnych, m. in. Plebania, Wyrok na Franciszka Kłosa, Autoportret z kochanką. Jest także znanym aktorem dubbingowym.

Ewa Pawlikowska – 7-krotna Mistrzyni Europy w karate-kyokushin (kategoria lekka do 55 kg); w 2008 r. po raz trzeci została w tej dyscyplinie Mistrzynią Świata; jest posiadaczką zaszczytnego tytułu Yokozuny

ks. Paweł Łukaszka – hokeista, legendarny bramkarz „Podhala”, uczestnik Igrzysk Olimpijskich w 1980 r., 27-krotny reprezentant kraju; w wieku lat 19-stu uznany za najlepszego bramkarza hokejowego, zrezygnował z wyczynowego sportu i został wyświęcony na kapłana w 1987 r. Już jako ksiądz wrócił do drużyny, rozgrywając jeszcze 7 mistrzowskich meczów ligowych. Teraz pomaga w szkoleniu młodzieży.

Tadeusz Błażusiak – 8-krotny Mistrz Polski w klasyfikacji generalnej TRIAL, pierwszy Polak, który zdobył tytuł Mistrza Europy w Trialu Motocyklowym, zawodnik Automobilklubu Krakowskiego Obecnie odnosi sukcesy w rajdach enduro.

Folder do pobrania w pliku PDF 20 MB